ترک خوردگی آسفالت

به وجود آمدن ترک ها در روسازی های انعطاف پذیر، پدیده ی پیچیده ای است و می تواند به دلایل گوناگون رخ دهد. ترکیبی از تنش های بارگذاری ناشی از تردد وسایل نقلیه و همچنین تنش های ناشی از تغییرات دمایی به عنوان عامل اصلی ایجاد ترک ها شناخته می شوند. مقدار و مشخصات رئولوژیکی قیر به کار رفته در تهیه مخلوط آسفالتی، تاثیر قابل ملاحظه ای بر استعداد ترک خوردگی روسازی دارد. مخلوط آسفالتی به دلیل وجود قیر در آن، رفتار ویسکوالاستیک از خود نشان می دهد. اگر یک قطعه آسفالتی تحت کرنش ثابت قرار گیرد و در همان وضعیت نگه داشته شود در آن تنش ایجاد خواهد شد. بسته به دما، این تنش به سرعت یا به کندی مستهلک می شود. این فرایند آسایش نامیده می شود. در دماهای بالا مولفه گرانروی غلبه کرده و آسایش تنش در طی چند ثانیه اتفاق می افتد. این در حالی است که در دماهای پایین آسایش تنش ، ممکن است چند ساعت و یا حتی چند روز طول بکشد.

ترک خوردگی آسفالت زمانی ایجاد می شود که تنش و کرنش کششی ناشی از ترافیک و تغییرات دما، از مقاومت و استحکام مخلوط در برابر شکست، بیشتر شود. در دماهای بالا آسایش تنش، از رسیدن این تنش ها به حدی که باعث شکست شود، جلوگیری می کند، ولی در دماهای پایین شرایط کشش فراهم می شود و در نتیجه احتمال ایجاد ترک خوردگی آسفالت افزایش می یابد.

پیر شدن قیر موجود در لایه آسفالتی در طول مدت بهره برداری روسازی پدیده ای معمولی است. این پدیده به صورت همزمان باعث افزایش مدول سفتی و کاهش قابلیت آسایش از تنش قیر شده و باعث افزایش استعداد ترک خوردگی آسفالت می شود.

در حین اختلاط و آسفالت ریزی، درجه نفوذ قیر تا ۷۰ درصد مقدار اولیه کاهش می یابد. این پدیده پیر شدگی کوتاه مدت نامیده شده و اگر با سرعت بسیار کمتری در طول دوره بهره برداری ادامه یابد، به عنوان پیر شدگی بلند مدت شناخته می شود. فرایند های متعددی در پیر شدگی بلند مدت دخیل هستند. مهم ترین این فرایند ها سخت شدگی ناشی از اکسایش است که تحت تاثیر ضخامت لایه قیر، مقدار حفره های هوای موجود در مخلوط و شرایط دمایی است.

انواع مختلفی از ترک خوردگی آسفالت به وقوع می پیوندد که مهمترین آن ها عبارتند از:

• ترک های طولی که به طور معمول در خط سیر تایر وسایل نقلیه روی می دهند.
• ترک های عرضی که امکان وقوع آن های در تمام طول روسازی وجود دارد و رخداد آن ها به طور الزامی با بارگذاری ترافیکی در ارتباط نیست.
• ترک های پوست سوسماری که از پیوستن ترک های طولی و عرضی و تشکیل شبکه به وجود می آیند.
• ترک های انعکاسی که در واقع از گسترش خرابی های لایه های زیرین (به صورت معمول محل اتصال لایه های روسازی بتنی هنگامی که روسازی به صورت کامپوزیت اجرا می شود) به لایه های آسفالتی رویه انتقال پیدا می کند و موجب ترک خوردگی آسفالت رویه می شود.
• به طور معمول در طراحی روسازی های آسفالتی ترک های ناشی از بارگذاری ترافیک در نظر گرفته می شوند که نقطه آغاز آن ها در لایه اساس است و به دلیل بار های تکرار شونده خمشی به لایه های بالاتر گسترش می یابند. این نوع نگرش باعث افزایش ضخامت لایه طراحی به منظور دوام در برابر بار های آینده می شود. مطالعات گسترده ای برای بررسی نحوه آغاز و گسترش یافتن ترک ها د رلایه های ضخیم آسفالتی انجام شده است که نشان می دهد در این موارد ترک ها از سطح روسازی آغاز شده و به سمت پایین گسترش می یابند.

افزودنی آنتی استریپر ایوانیک آلمان با نام تجاری TEGO Addibit L300 برای تامین دوام رطوبتی آسفالت استفاده می شود.

پلیمر وستنامر شرکت ایوانیک آلمان در ترکیب با پودر لاستیک استفاده می شود.

پلیمر وستاپلاست شرکت ایوانیک آلمان دامنه عملکردی قیر را در دماهای بالا و پایین افزایش می دهد.

امولسی فایر PKF برای تهیه قیر امولسیونی عملکردی بسیار عالی دارد.

غلیظ کننده قیر امولسیونی (تیکنر) شرکت ایوانیک آلمان برای بهبود غلظت قیر امولسیونی بسیار پرکاربرد می باشد.

وستاوکس بهبود دهنده ی PG قیر با کارایی بهتر از ساسوبیت.